Esthetische kaders

Al die protocollen… wij tandartsen willen gewoon dóén! Gebitten mooi maken, knutselen! Maar is het ooit mooi genoeg? Wat is mooi? Waar leggen wij zelf de grens, vanuit welk kader werken we?

Stel dat een knappe vrouw of man van een jaar of 23 je praktijk binnenstapt en verzoekt om wittere tanden en het liefst facings. De patiënt heeft een goede neutro occlusie, geen frictional/constricted envelope of function of parafuncties. Geef je gehoor aan het verzoek? Of begin je er niet aan, met het risico dat zij of hij naar je buurman stapt?

Wij vinden dit een extreem moeilijk vraagstuk. Enerzijds streven we altijd naar een zo mooi mogelijk gebit, anderzijds hebben we een eed afgelegd: do no harm. Dus als we voor die facings gezonde tanden moeten beslijpen, beginnen we er niet aan. Wel composiet, alleen additief? Zodat het er ooit nog zonder schade afgehaald kan worden… Of bleken? En bleek je dan zo wit als de patiënt wil, ook als je het zelf eigenlijk niet meer mooi vindt? Of houd je je eigen grens aan?

In de VS leerden we dat de tandartsen daar al niet meer in vita A en B kleuren denken, maar alleen nog in bleach 1, 2, 3 etc. We weten dit wel van televisie uiteraard, maar toch schrokken we. Geen vitakleuren meer. Biomimetic en bio-emulation zijn zulke mooie woorden, maar ons streven naar een gebit dat niet opvalt gaat misschien wel plaatsmaken voor tandenbleken the American way: streven naar RAL 9010.

Onlangs zond het tv-programma Kassa een item uit over een al veel te mooie jongen met veel te witte tanden, die zijn tanden nóg witter wilde. Aan tafel werd vooral gefilosofeerd over onze eed: het beslijpen van gezonde tanden past niet binnen de tandheelkunde, en zo’n witte kleur zou niet gezond zijn. Maar normen veranderen. Op bijvoorbeeld Botox en fillers rust tegenwoordig geen taboe meer. Snijden en spuiten in gezond weefsel om aan een schoonheidsideaal te voldoen lijkt inmiddels steeds meer geaccepteerd, maar wat doen we met dit gegeven op het gebied van tanden?

Ons advies: blijf trouw aan je eigen kader. Dat zal soms betekenen dat iemand wegloopt naar je buurman omdat die andere grenzen heeft; soms zal het betekenen dat jij wel gehoor geeft aan een verzoek. Bij ons ‘krijgen’ mensen alleen een esthetische behandeling op onze voorwaarden. De belangrijkste: dat ze goed voor hun gebit zorgen en de restauraties heel blijven, want wij worden nergens chagrijniger van dan kapotte restauraties. Knarsen wordt vaak als reden aangedragen, maar slechts 8 procent van de bevolking knarst… (13% 8-29jr oud, 3% > 60 jaar*). Tanden breken zelden ’s nachts af. De belangrijkste factor is dus de envelope of function: waar gaat iemand z’n onderkaak heen in dagelijks gebruik?

Bij ons gaat aan elke esthetische behandeling een uitgebreide analyse vooraf: de mond moet brandschoon zijn, de patiënt mag geen gaatjes (meer) maken, moet soms eerst ook nog in ortho… Als hij of zij aan alle voorwaarden voldoet, irreversibele behandelingen alleen worden gedaan als dit noodzakelijk is en we zeker weten dat functie en occlusie worden verbeterd of geen problemen geven, dan doen we niet zo moeilijk meer: bleach 1, A3 of RAL 9010… als het de patiënt maar blij maakt!

Button ESTHETISCHE KADERS